Nokkur orš um višhald hśsa į Siglufirši ķ tilefni komandi sumars
Undanfarin įr hefur oršiš mikil breyting į gömlum hśsum į Siglufirši. Siglfiršingar hafa greinilega metnaš til aš gera vel ķ žessum efnum og falleg hśs gerir bęinn meira ašlašandi fyrir bęši ķbśa og feršamenn. Nś eru mörg hśs į Siglufirši oršin mikiš augnayndi og žar er sennilega Sigló Hótel ķ fararbroddi.
Žaš er hins vegar stundum erfitt aš aš horfa upp į žaš aš lögš hefur veriš mikil vinna og peningar ķ endurbętur en bęši endir framkvęmda og fyrirkomulag veldur žvķ aš fljótt fer aš sjį į hśsunum og žörf fyrir aukiš višhald dylst fįum.
Žaš fyrsta sem mašur rekur augin ķ sem utanbęjarmašur eru öll grįu bįrujįrnshśsin ķ bęnum. Menn hafa endurnżjaš klęšninguna en tekiš žį įkvöršun aš mįla ekki hśsin heldur lįta hinn nįttśrlega lit aluzinkhśšašs bįrujįrns verša framtķšarlit hśssins. Hér įšur fyrr var bronz mįlning gjarnan notuš į bįrujįrnshśs į Siglufirši og kann aš vera aš žetta sé sį litur sem allir ķ bęnum sakna. Ég voga mér ekki aš gera athugasemdi viš žann litasmekk, en bendi mönnum į aš mįla žį hśsin sķn ķ žessum lit frekar en aš lįta žau standa ómįluš. Žaš mį svo alltaf breyta um lit sķšar. En ég jįta aš žessi litur er žvķ mišur ekki bara bundinn viš Siglufjörš.
Į sķnum tķma žegar ég endurnżjaši bįrujįrniš į mķnu hśsi į Siglufirši, leitaši ég rįša hjį Vķrneti hf ķ Borgarnesi varšandi vešrun og mįlningu į bįrujįrninu. Ég var žeirrar trśar aš jįrniš mętti vešrast lengi og žaš skipti ekki mįli hvenęr žaš yrši mįlaš.
Žar var mér bent į aš ķ dag er allt bįrujįrn aluzinkhśšaš en ekki galvaniseraš eins og įšur og žessi vķsdómur į ekki viš lengur. Mér var rįšlagt aš lįta ekki meira en 3-5 įr lķša frį žvķ aš jįrniš vęri sett į og žar til žaš yrši mįlaš. En mįla mętti žaš strax ef menn vildu.
Ég fékk žau rįš hjį Vķneti hf. aš žvo hśsiš meš bķlakśst meš heitu eša volgu vatni, alls ekki aš nota sįpu og spśla svo rękilega. Sķšan aš grunna meš Žol grunni og svo mįla amk tvęr umferšir meš akrķl mįlningu.
Ef bešiš er meš aš mįla ķ lengri tķma getur oršiš erfitt aš fį mįlningu til aš tolla į aluzinkhśšušu jįrni. Žį verša menn bara aš lįta hśsiš standa ómįlaš įfram og sętta sig viš aš bįrujįrniš verši smįtt og smįtt meš sama lit og nś er į mjölhśsinu. Nokkur hśs ķ bęnum eru žvķ mišur kominn meš žennan litblę. Oft veršur blikkiš meš mikilli mislitun, sérstaklega undir gluggum og žaš sést žaš ķ dag į nokkrum hśsum ķ bęnum. Ef menn hins vegar įkveša aš mįla hśsin ķ žessum grįa lit, žį er ekkert sem hindrar menn ķ žvķ aš breyta um lit sķšar.
Annaš sem ég vildi vekja athygli į, er ašferš viš skurš į bįrujįrni og frįgangur į hornum hśsa. Ég hef séš aš menn nota slķpirokka viš aš skera plötur ķ staš žess aš nota til žess rafmagns blikkklippur. Meš žessu hita menn jašra plötunnar og um leiš skemmist vörnin sem felst ķ aluzink hśšun nįlęgt sįrinu. Hętta er į aš skuršflöturinn į slķkri plötu fari fljótt aš rišga. Rafmagnsklippur eru ekki dżrt tęki.
Mjög fįir viršast beygja bįrujįrniš yfir horn til aš loka hornum og hafa kįpuna heila. Žetta var nęr undantekningalaust gert žegar žessi hśs voru byggš upphaflega. Hér fyrir sunnan ( ef mį nefna slķkt) er bįrujįrn beygt fyrir horn nęr undantekningarlaust Į Siglufirši hafa žess ķ staš margir lokaš hornunum meš žvķ aš setja į žau lista śr tré sem sķšan oft fį aš fśna ķ ró og nęši. Žegar fśinn og verping trélistans er vel į veg komin, žį er greiš leiš fyrir vatn og raka aš komast inn ķ vegginn viš horniš, žvķ aš bįrujįrniš og pappinn eru lįtin mętast į hornunumi og svo er klętt yfir rifuna meš trélistum. Nęsta višhaldverkefni gęti žvķ oršiš aš glķma viš myglu og raka. Mżs geta lķka komist inn ķ veggina į žessum stöšum. Ég žori ekki aš nefna veggjatķtlur, en į vef Nįttśrufręšistofunar er Siglufjöršur einn aš 7 stöšum į landinum žar sem fundist hafa veggjatķtlur. Veggjatķtlur fara ekki aušveldlega ķ gegnum bįrujįrn en tré flasning į horni er annaš mįl.
Til eru flasningar śr blikki ętlašar į horn, sem er skömminni skįrra, en veršur aldrei eins fallegt. Vissulega er erfišara aš beygja langa plötu fyrir horn en žaš er alls ekki mikiš mįl. Ef žetta er gert, žį žarf ekki aš hugsa um aš halda trélistanum viš og mįla hann og fśaverja hugsanlega į hverju įri ef mikiš vešurįlag er į horninu.
Margir eru hrifnir af panelklęšningu sem er hefluš og jafnvel lögš lįrétt į śtveggi og hafa jafnvel sett slķka klęšningu į hśs ķ staš bįrujįrns sem įšur var. Vissulega getur žetta veriš ķ góšu lagi žar sem er žokkalegt skjól enda margir sumarbśstašir klęddir meš sama hętti, en žvķ mišur hef ég séš hśs į Siglufirši žar sem menn hafa komiš sér upp eilķfšarverkefni viš mįlningu og endurnżjun. Gömlu norsku kataloghśsin voru mörg hver klędd meš žessum hętti, en Ķslendingar voru fljótir aš klęša yfir žetta meš bįrujįrni um leiš og žaš kom til sögunnar. Žaš var ekki aš įstęšulausu.
Bandsöguš borš sem eru lįtin standa lóšrétt er margfalt betri lausn, verja sig vel gagnvart vešrun og er nęrtękast aš benda į nżja hóteliš sem valdi slķka klęšingu af smekkvķsi.
Aš sķšustu langar mig aš minnast örlķtiš į klęšningu steinsteyptra eša hlašinna sökkla sem oft eru kjallaraveggir eša nešsta hęšin. Nokkur hśs į Siglufirši eru komin meš svolitla vömb eša żstru žar sem ytra byršiš į kjallarnum eru oršiš mun žykkara en klęšingin į hęšum fyrir ofan žannig aš žaš getur munaš 5 til 10 cm. Žegar mśrhśš hefur losnaš af slķkum vegg hefur stundum veriš mįlaš ķ sįriš og žį tollir višgerš ekki lengur viš mśrinn. Lausnin sem viršist oft vera gripiš til, er aš setja lektur į vegginn, einangra og klęša hann meš steinplötum. Stundum passar įferš platnanna oft ekki viš bįrujįrn eša žį klęšningu sem eru fyrir į viškomandi hśsi, en meš žessu veršur kjallarveggurinn žykkari en žaš sem fyrir ofan er og hśsiš fęr smį vömb.
Miklu aušveldarar og ódżrara er aš laga mśrinn frekar en aš klęša hann. Žį er fyrst losuš öll laus mśrhśš af veggnum en rétt er aš skera meš slķpirokk ķ kringum skemmdir til žess aš brjóta ekki meira af mśrnum en naušsynlegt er. Eftir aš žetta er bśiš, eru hreinsašir allir fletir sem eru nśna įn mśrhśšar meš hįžrżstidęlum.
Žegar fletirnir eru oršnir alveg žurrir žį er grunnaš meš efni sem notaš er undir flķsalagningu utanhśs sem žolir frost. Žetta er gert meš stórum pensli og sullaš vel į. Um leiš og grunnurinn er tilbśinn žį er smurt ofan į grunninn sęmilega žykku lagi af flķsalķmi fyrir utanhśsnotkun og aš sjįlfsögšu frostžolnu. Flķsalķmiš fyllir vel ķ og veršur grjóthart. Ofan į žaš er sķšan sett venjuleg mśrblanda og hśn pśssuš eins og įferšin į veggnum į aš verša.
Voriš 2014 gerši ég žetta viš mitt hśs og ennžį er ekkert fariš aš sjį į mśrnum, hvaš svo sem sķšar veršur. Mśrinn var illa farinn og fór af ķ stórum fliksum.
Hér fylgir mynd af hśsi į Siglufirši sem žegar er oršiš mjög fallegt en var įšur ekki beinlķnis augnayndi. Komnir fallegir gluggar og blikkiš beygt fyrir horn. Fagmannlega gert.
Aš sķšustu óska ég Siglfiršingum glešilegs sumars og vona aš sem oftast višri til mįlningarvinnu ķ sumar.
Hlynur J. Arndal
Athugasemdir